Казахские пословицы про друга и друзей
Тату үйдің бақыты тасыр,
Ұрыс-керіс үйдің ырысы қашар.
Дружный дом – счастья полон,
дружбу потерял – счастье расплескал.
***
Жолдасы көптің – олжасы көп.
Друзей много – шире дорога.
***
Қимас досың сұраса,
Қимасыңды бересің.
Для друга сердечного от сердца отрывают.
***
Сыйласу екі кісіге бірдей.
Дружба крепка взаимностью.
***
Туысы жақын жақын емес,
Қонысы жақын жақын.
Доброе соседство прочнее родственных уз.
***
Татулық – табылмас бақыт.
Дружба – богатство бесценное.
***
Досыңды мақтағаның - өзіңді жақтағаның.
Друга хвалить что себя похвалить.
***
Ағаш тамырымен,
Адам досымен мықты.
Дерево крепко корнями, человек – друзьями.
***
Ұрыстың мерейі – ерлік,
Ырыстың мерейі – бірлік.
Битвы успех в героизме,
счастье успех в единстве.
***
Жаман жолдастан мықты таяқ.
Крепкая палка лучше плохого попутчика.
***
Жолдасты жол айырады.
Друзей дорога разлучает.
***
Дос сыртыңнан мақтар,
Дұшпан көзіңе мақтар.
Друг хвалит за глаза, недруг – в глаза.
***
Дұшпан күлдіріп айтады,
Дос жылатып айтады.
Сладкая ложь недруга смешит,
горькая правда друга слезу прошибает.
***
Досың дос болғанға шаттан,
Дұшпанмен дос болудан сақтан.
Гордись настоящим другом,
остерегайся стать другом врага.
***
Дұшпаныңнан бір сақтан,
Жаман достан мың сақтан.
Врага остерегайся один раз,
плохого друга тысячу раз.
***
Жаман жолдастан жақсы дұшпан артық.
Чем плохой друг, лучше достойный враг
***
Қасың менен досыңды
Қас-қабағы танытар.
Друзей от недругов по глазам отличают
***
Ауыл итінің достығы
Сүйек тастағанша…
Дружба аульных собак – до первой косточки
***
Күлме досыңа, келер басыңа.
Над бедой друга не смейся,
то же может случиться и с тобой.
***
Адамның көңілі бір атым насыбайдан қалады.
Бывает, что друзья расходятся из-за щепотки насыбая.
***
Ерегескен ел болмайды,
Есептескен дос болмайды.
Где нет взаимности, там единства нет
где корысть, там дружбы нет
***
Досың көппен сыйлас,
Досы азбен сырлас.
Дружи с тем, у кого приятелей много,
откровенничай с тем, у кого друзей мало.
***
Екі жақсы қосылса,
Өлгенінше дос болады,
Екі жаман қосылса.
Өлгенінше қас болады.
Два умных сойдутся – до смерти дружат,
два дурака сойдутся – до смерти враждуют
***
Дос таппай көңіл тыным таппас.
Друга нет – душе покоя нет
***
Көршің қолайлы болса, қораң кең.
Когда сосед по душе,
в тесном дворе просторно.
***
Жолдасың жақсы болса,
Жолым ұзын деме,
Жолдасың жаман болса,
Қолым ұзын деме.
Если спутник хороший,
не говори, что дорога длинная,
если друг плохой,
не говори, что рука длинная.
***
Қадіріңді білгің келсе,
Көршіңнен қарыз сұра.
Если хочешь проверить соседа уважение,
попроси денег в долг
***
Елсізде ит те жолдас.
Когда людей нет – и собака друг
***
Әңгіме жол қысқартады.
Приятная беседа дорогу сокращает
***
Тар жерде табысқан –
Кең жерде келіседі.
Знакомство в трудный час перерастает в дружбу в добрый час.
***
Жолдасың соқыр болса,
Сен де бір көзіңді қысып қой.
Если друг твой слепой,
и ты один глаз свой прикрой.
***
Досыңа ат берме,
Ат берсең, ақырын жүр деме.
Если другу дал коня, не проси ехать шагом.
***
Досы жоқ адам –
Тұзы жоқ тағам.
Жить без друзей, что есть пищу без соли.
***
Жылқы кісінескенше,
Адам сөйлескенше.
Кони сторонятся – пока не перекликнутся,
люди – пока не разговорятся.
***
Жаман дос жауыңмен бірге шабады.
Когда враг нападает,
плохой друг к нему перебегает
***
Мыңның түсін танығанша,
Бірдің атын біл.
Чем сотню человек знать понаслышке,
лучше одного знать в лицо.
***
Достың орны – төр,
Дұшпанның орны – көр.
Другу – почетное место в доме,
недругу – в могиле место.
***
Аз қайғыны ас басады,
Көп қайғыны дос басады.
Малая печаль за едой забывается,
большая – за беседой с другом.
***
Базарда мың кісі бар,
Әркім танығанына сәлем береді
На базаре тысячи людей,
а здороваются только со знакомыми.
***
Көрген жерде ауыл бар.
Ноги сами находят дорогу в знакомый аул.
***
Досыңның пышағымен мүйіз кес,
Дұшпаныңның пышағымен киіз кес.
Ножом друга рог режь,
ножом недруга кошму режь.
***
Жаңа дос келгенде,
Ескі достың көзінен жас шығады.
Увидев у тебя нового друга,
старый роняет слезу.
***
Жартыны жарып жеген –
Татулықтың белгісі.
Настоящие друзья половину разделяет поровну.
***
Заттың жаңасы жақсы,
Достың ескісі жақсы.
Одежда хороша новая, а друг – старый.
***
Жігіт жолдасынан белгілі.
О джигите судят по его друзьям.
***
Мың жолдас жақсы,
Мың жолдастан бір дос жақсы
Хорошо иметь тысячу друзей,
а еще лучше – иметь одного верного друга.
***
Біреу жаныңа жолдас,
Біреу малыңа жолдас.
Одному в дружбе нужен ты сам, другому – твое состояние.
***
Жолдасын тастаған жолда қалар.
Бросивший друга без друзей остается.
***
Жолаушыға жолдан жолдас қосылар.
Путник в пути обретает друга.
***
Пайданың зоры – дос үшін шеккен зиян.
Потеря ради друга – самая большая выгода.
***
Дос бергеннің түсіне қарама.
Подарок друга берут, не разглядывая.
***
Жолдан қосылған жолдас болмайды.
Случайный попутчик не станет товарищем.
***
Шошқаға ерген балшыққа аунар.
Со свиньей сдружишься – в грязи вываляешься.
***
Жақсымен жүрсең,
Жақсы боларсың.
Жаманмен жүрсең,
Жын ұрып, бақсы боларсың.
С хорошим дружить – самому хорошим быть,
с глупым водиться – с пути сбиться.
***
Досы көптің жаны семіреді,
Асы көптің тәні семіреді.
Стол богат – тело полнеет,
друзей много – душа полнеет.
***
Жақсымен жолдас болсаң,
Жетерсің мұратқа.
Жаманмен жолдас болсаң,
Қаларсың ұятқа.
С добрым человеком сдружишься –
цели своей достигнешь,
с дурным сдружишься – в дураках останешься.
***
Әкесі құрдастың, баласы құрдас.
У настоящих друзей и дети дружны.
***
Жақсының күнде бір үйі кеңиді,
Жаманның күнде бір үйі кемиді
У хорошего человека каждый день на товарища больше,
у плохого – на товарища меньше.
***
Дос тұтқанды қадірле
Уважай всякого, кто хочет жить в дружбе.
***
Есептескен ел болмас.
Услугами считаться – дружбу потерять.
***
Өз басыңды дауға берсең де,
Жолдасыңды жауға берме
Чем свою голову беречь,
лучше друга от врагов уберечь.
***
Жақсы дос үшін жан пида.
Ради друга и жизни не жалей.
***
Жалған достан жау артық.
Явный враг лучше тайного недруга.
***
Аталастан ауылдас жақын.
Хороший сосед родней далеких родственников.
***
Жақсы көрші тапқаның –
Мол олжаға батқаның.
Хорошего соседа обрести – большую выгоду приобрести.
***
Тістем нанның қадірін тарыққанда білерсің,
Анық достың қадірін зарыққанда білерсің.
Цену кусочку хлеба в голод узнаешь,
цену настоящей дружбе в беде узнаешь.
***
Айырылмастай досыңа қайырылмастай сөз айтпа.
Другу неразлучному не говори слов разлучающих.
***
Жалған жолдас көзіне мақтар,
Сырт айналып, сойылын баптар.
Лживый друг в глаза хвалит,
отвернешься – пику точит.
***
Дос та дос, дұшпан да дос мал барында.
И друг, как друг, и враг – друг, когда богат.
***
Төбелеске бергісіз араша бар,
Ағайынға бергісіз жанаса бар.
Любой мир лучше вражды людской,
добрая дружба крепче объятий родичей.
***
Ай көрмесең туысың жат,
Жыл көрмесең жолдасың жат
Если месяц не видишься,
родственники становятся чужими,
если год не видишься,
друзья становятся чужими.
***
Құс қанатымен,
Ер жолдасымен.
Сила птицы – в крыльях,
сила человека – в дружбе.